Wet kwaliteitsborging voor het bouwen (Wkb)

Veranderingen voor de opdrachtgever

• De Wkb gaat eerst in voor nieuwbouw van eenvoudige bouwwerken, Gevolgklasse 1.
• Verbouwwerkzaamheden gaan pas per 1 januari 2025 onder de Wkb vallen, hiervoor voert de gemeente nog wel de bouwtechnische toets uit.
• Gevolgklasse 0 omvat bouwwerken die vergunningsvrij zonder bouwtechnische toets uitgevoerd kunnen worden. De initiatiefnemer is zelf verantwoordelijk voor de technische kwaliteit van de bouw.
• Tot 1 januari 2025 blijft de gemeente de technische bouwtoetsing uitvoeren voor Gevolgklasse 2 en 3 en verbouw.
• De Wkb wordt vervolgens geëvalueerd, waarna gefaseerd ook bouwwerken onder Gevolgklasse 2 en 3 worden ingevoerd.

Vanaf 1 januari 2024 vraag je nog steeds een omgevingsvergunning aan voor je initiatief in Gevolgklasse 1.

• De gemeente toetst je aanvraag alleen nog aan het omgevingsplan (de opvolger van het bestemmingsplan onder de Omgevingswet) en de ruimtelijke kwaliteitseisen.
• Ter vervanging van de welstandsnota is de gemeente een kwaliteitsdocument aan het opstellen. Hierin worden de kwaliteiten van gebouwen en plekken op het eiland beschreven. Met het Ruimtelijk Kwaliteitskader als toetsingskader wil de gemeente niet alleen eisen stellen de kwaliteit van gebouwen maar ook aan de kwaliteit van de openbare ruimte, zoals straten, pleinen en groen, met als doel bestaande en nieuwe waarden en kwaliteiten te borgen.
• De gemeente toetst niet meer aan de technische bouwvoorschriften.
• Is de gemeente akkoord en zijn er geen bezwaren vanuit de fysieke leefomgeving of welstand, dan krijg je de vergunning voor het ruimtelijke deel.

Als de vergunning verleend is, moet je nog een 'melding activiteit bouwen' doen. Dit doe je minimaal vier weken voor je begint met bouwen. Hiervoor gelden de volgende stappen:

• In je vergunningsaanvraag geef je aan welke kwaliteitsborger je inschakelt, en met welke kwaliteitsinstrument deze werkt.
• Je doet de melding via het nieuwe omgevingsloket.
• Een kwaliteitsborger kun je vinden via het Register instrumenten kwaliteitsborging.
• Het borgingsplan en de risicobeoordeling die je kwaliteitsborger heeft opgesteld stuur je mee met de melding.
• In het borgingsplan moet de kwaliteitsborger rekening houden met bijzondere lokale omstandigheden die zich op Vlieland voordoen.
• Als je binnen vier weken na het indienen van je melding niets gehoord hebt van de gemeente, mag je beginnen met bouwen.
• De kwaliteitsborger controleert of de bouw verloopt volgens de bepalingen in het Besluit bouwwerken leefomgeving (Bbl).
• Is het bouwwerk klaar? Dan krijg je een dossier van je kwaliteitsborger, met daarbij een verklaring dat alles volgens de regels gebouwd is. Deze stuur je via het nieuwe omgevingsloket door naar de gemeente. Dit heet de gereedmelding.
• Als de gemeente in het dossier van de kwaliteitsborger constateert dat er niet volgens de regels gebouwd is zal de gemeente in overleg gaan met de initiatiefnemer.
• De gemeente kan binnen twee weken na ontvangst van de gereedmelding handhavend optreden en het gebruik van het bouwwerk verbieden.

Voor het behandelen van de melding activiteit bouwen en de gereedmelding brengt de gemeente geen leges in rekening. Je betaalt wel leges aan de gemeente voor de omgevingsvergunning, voor het ruimtelijk deel. Omdat de gemeente geen technische bouwtoetsing meer uitvoert, betaal je minder leges dan voorheen. Hier staat tegenover dat je zelf een private kwaliteitsborger moet inhuren en betalen.

Veranderingen voor aannemers

Voor aannemers van deze type bouwwerken verandert het volgende:

• Je krijgt te maken met een kwaliteitsborger. De opdrachtgever huurt deze onafhankelijke partij in. Hij voert volgens een borgingsplan controles uit.
• Is de bouw gereed en uitgevoerd volgens de eisen? Dan meldt de opdrachtgever dit bij de gemeente. Die controleert of de documentatie van de kwaliteitsborger klopt en geeft het bouwwerk vrij. De notaris krijgt na deze vrijgave een berichtje om eventueel achtergehouden bouwdepot/aanneemsom uit te keren.
• Gelijk met de WKB veranderen ook bepalingen uit het Burgerlijk Wetboek. Deze wijzigingen gelden direct op alle bouwwerken.