Waterdag 24 mei - verslag
Vrijdag 24 mei stond voor raads- en raadscommissieleden in het teken van het water op Vlieland. Aanleiding was de lange periode van hoge waterstanden de afgelopen winter, die op verschillende manieren overlast hebben gegeven – of nog geven. Op uitnodiging van de raad waren specialisten van Wetterkip Fryslân, Staatsbosbeheer, Rijkswaterstaat en Vitens naar Vlieland gekomen om samen met raads- en commissieleden, wethouder de Jong, bestuurder Remco van Maurik van het waterschap en gemeenteambtenaren te discussiëren over de toekomst van het water op Vlieland.
Nadat alle deelnemers van de wal met de ochtendboot waren gearriveerd begon de dag in de raadszaal met vijf lezingen van alle deelnemende organisaties. De verantwoordelijkheden van elke organisatie, hun taken op het gebied van waterbeheer, en het functioneren van het water werd daarmee van alle kanten belicht.
Na de lunch stapte het hele gezelschap op de fiets om in twee groepen een aantal locaties in en rond het dorp te bekijken. Zo was er aandacht voor wateroverlast in woningen, tuinen, op wegen en fietspaden, het sportveld, en de camping. Hoewel het water op veel plekken al lang niet meer zo hoog staat als een maand geleden, kreeg men toch een goede indruk. Voor velen waren er plekken die nog niet eerder waren gezien, zoals het fietspad bij de watermeter van Vitens (zuidelijk van 12H) waar het fietspad – en het bos – nog steeds onder een dikke laag water staan. Ook werd stilgestaan bij de vele slootjes in het bos die tot de rand toe gevuld zijn en die – anders dan vaak gedacht – geen waterafvoerende functie hebben, maar in het verleden voor de bosaanleg zijn gegraven om hoge ruggen te kunnen maken waar de boompjes op werden geplant.
Na terugkomst in het gemeentehuis was er tijd ingeruimd voor een gedachtewisseling en discussie. Vragen die men 's ochtends bij de presentaties had geformuleerd werden één voor één aan de orde gesteld.
Zo ging het bijvoorbeeld over de vraag wanneer iets een particulier probleem is (dat de particulier zelf moet oplossen) en wanneer het een algemeen probleem wordt omdat het bijvoorbeeld ook de leefbaarheid of het toerisme raakt. Door alles heen speelde steeds ook de vraag of je al het water op het eiland moet vasthouden, of dat er omstandigheden zijn waarin je dat principe moet loslaten. Je wilt immers voorkomen dat het water zo hoog komt dat woningen en wegen onder water komen te staan. Zeespiegelstijging en nattere winters kunnen in de toekomst vaker en langduriger voor hoge grondwaterstanden zorgen, maar anderzijds neemt de droogte in de zomers ook toe. En er moet wel ’s zomers wel voldoende water in de ondergrond zijn om de stijgende vraag naar drinkwater het hoofd te kunnen bieden en de natte natuur in stand te houden. Kortom, belangen die niet altijd parallel lopen.
Alle aanwezigen erkenden de problemen op het eiland en waren het erover eens dat het nodig is dat alle partijen gezamenlijk naar een oplossing zoeken. Daar zal dan ook de provincie bij worden betrokken. Belangrijk daarbij is om na te gaan welke weg je inslaat voor de korte én de lange termijn. Want zodra je voor de korte termijn aan het watersysteem gaat sleutelen wil je niet het risico lopen maatregelen te nemen die de situatie op de lange termijn belemmeren.
Wethouder Roel de Jong concludeerde dat deze dag een geslaagde aftrap was om binnenkort een vervolg te geven aan het beantwoorden van de vraag wat in de toekomst nodig is om de waterhuishouding in balans te brengen met de verschillende functies. De dag heeft duidelijk gemaakt dat de problematiek veel meer verbanden heeft dan je op het eerste gezicht zou denken. Niettemin zag hij voldoende openingen om mee aan de slag te gaan, om er gezamenlijk voor te zorgen dat Vlieland een eiland blijft waar het goed is om te wonen. Gemeente en waterschap hebben al afgesproken dat ze daar in een pilot (een soort proefproject) naar willen gaan kijken. Wordt vervolgd dus!