Q&A

De verhoogde waardes van de PFAS lopen via het riool naar de rioolwaterzuivering. Daar komt u als inwoner of gast niet direct mee in aanraking.
Omdat alle metingen van de uitstroom van de rwzi onder de risicogrens voor zwemmen en irrigeren liggen, is er geen gezondheidsrisico aanwezig. 
De risicogrens voor visconsumptie wordt landelijk op bijna alle locaties overschreden, het RIVM advies is dan ook: eet gevarieerd, net als dat geldt voor eieren.

Bron: GGD Fryslân

Jazeker kan dat!

De verhoogde waardes van de PFAS lopen via het riool naar de rioolwaterzuivering. Daar komt u als kampeerder niet direct mee in aanraking. 
Wanneer het Wetterskip Fryslân het zo goed mogelijk gezuiverde water loost op het oppervlaktewater, de Waddenzee, zijn die verhoogde hoeveelheden PFAS al verdund, en het verdunt nog verder in het oppervlaktewater. 

Bron: Wetterskip Fryslân

Na constatering van de PFAS waarden in het influent van rwzi Vlieland is direct contact gezocht met Vitens. Vitens analyseert hun opgepompte water (ruwwater) ook op PFAS. Daarin zien zij geen verhoogde concentraties.

Bron: Vitens

Gemiddeld wordt ruim 100 ng/L PFAS (som 28 PFAS) aangetroffen in de influenten van de 27 rwzi's van het Wetterskip. 
Op Vlieland is bijna 200 ng/L gemiddeld gemeten. 
Hier valt vooral op dat PFOS verhoogd aanwezig is ten opzichte van de andere rwzi’s.

Bron: Wetterskip Fryslân

Omdat het uitstromende water uit de RWZI de Waddenzee instroomt komt er vanaf deze route ook PFAS in de Waddenzee. Vanwege het enorme oppervlak van de Waddenzee verdunt de concentratie enorm. In de directe omgeving van de effluentpijp zijn eventuele negatieve effecten niet uit te sluiten, maar dat geldt voor alle lozingspunten waar milieuvreemde stoffen worden geloosd.

Bron: GGD Fryslân

Nee, PFAS is overal om ons heen en is een probleem dat wereldwijd speelt. 
Op Vlieland zijn verhoogde waarden van PFAS aangetoond in het rioolwater, daar komt u normaal gesproken niet mee in aanraking. In de rwzi wordt het al verdund, en zodra het effluent wordt geloosd verdunt het dusdanig dat er geen sprake meer is van verhoogde waardes.

Bron: RIVM en GGD Fryslân

Daar is geen exacte afstand voor te noemen. Maar zodra het gezuiverde rioolwater in aanraking komt met het oppervlaktewater treedt het proces van verdunnen in. Maar het is altijd verstandig om te zwemmen op officiële zwemplekken, en de wateren rond de lozingspijpen zijn dat niet. De officiële zwemwaterlocaties vind je op zwemwater.nl

Bron: GGD Fryslân

Op Vlieland zijn in drie rioolgemalen verhoogde PFAS concentraties gemeten. Bij de Lange Paal, Stortemelk en bij Duinkersoord. Op dit moment weten we nog niet wat de bronnen zijn van deze verhoogde PFAS-concentraties. Verder onderzoek moet hier duidelijkheid over geven. Ook heeft de gemeente Vlieland oppervlaktewater in de buurt van Stortemelk bemonsterd. De analyseresultaten zijn nog niet bekend.

Bron: FUMO

Het Wetterskip heeft met de gemeente Vlieland en de FUMO een historisch brononderzoek gedaan. Dit heeft nog niet geleid tot een daadwerkelijke bron of uitsluiting van bronnen. Daarop is besloten om achter de rioolgemalen in het gemeentelijke riool te bemonsteren. We hopen daarmee bepaalde richtingen uit te kunnen sluiten.

De volgende stap in het proces is om achter de rioolgemalen in het riool monsters te nemen en in afwachting  van die resultaten verder te zoeken naar een mogelijke bron.

Ook heeft de gemeente Vlieland aanvullend oppervlaktewatermonsters laten nemen. De resultaten hiervan zijn nog niet bekend.

Bron: Wetterskip/gemeente Vlieland/FUMO

De overheid werkt aan strengere normen voor PFAS-lozingen en onderzoekt methoden om vervuiling te saneren. Daarnaast is er wetgeving in ontwikkeling op Europees niveau.

PFAS is een van de grotere milieuproblemen vanwege de persistentie en schadelijke effecten. Het is echter minder acuut dan bijvoorbeeld stikstof of CO2-uitstoot, maar heeft lange termijngevolgen.

In principe kunnen dieren via het drinken van besmet water PFAS opnemen. Ons advies is om uw dieren niet te laten drinken van het oppervlaktewater totdat de uitslagen bekend zijn. 

U kunt contact met PFAS bijna niet voorkomen. Deze stoffen zijn op veel plekken om ons heen aanwezig. U kunt wel opletten of er PFAS zitten in de gebruiksartikelen die u koopt. En eet gevarieerd. Zo voorkomt u dat u vaak voedsel met een grote hoeveelheid PFAS eet.

Bron: Rijksoverheid.nl